Ngày 28/1, blog Trân Văn trên VOA có bài bình luận “Hệ thống đến khố nát cũng… bòn!”
Tác giả đánh giá, về bản chất, “quà” hỗ trợ người lao động nghèo đón Tết, không phải là ân huệ do giới lãnh đạo Đảng hay Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam ban phát, mà đó là hoàn trả một phần cho người lao động, sau khi họ đã đóng đủ loại thuế, đặc biệt là “phí công đoàn”. Khoản phí này là bắt buộc, người lao động phải nộp 1% lương và chủ sử dụng lao động phải nộp 2% quỹ lương.
Tuy nhiên, tác giả cho biết, bất kể hết sức túng quẫn, khốn cùng, hàng triệu người lao động nghèo trên toàn Việt Nam chỉ bất bình chứ không cảm kích “thịnh tình” của giới lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam: Tặng tiền mặt và quà để họ cùng gia đình đón Tết âm lịch.
Lý do, theo tác giả, người lao động nghèo muốn nhận được tiền hỗ trợ thì bắt buộc phải “mở tài khoản” với Công ty Tài chính HD Saison, vì tiền được “tặng” chỉ chuyển vào đó, bất kể họ đã có tài khoản ngân hàng hay chưa. Còn muốn có quà thì phải dùng thẻ của Công ty Tài chính HD Saison để mua quà trên website của Shopee, Tiki.
Vẫn theo tác giả, Công ty Tài chính HD Saison là một doanh nghiệp chuyên cho vay lấy lãi, thực chất của việc “mở tài khoản” với công ty này, là đăng ký dùng thẻ tín dụng và sẽ được khuyến khích xài thêm tới năm triệu đồng. Còn Shopee, Tiki là những doanh nghiệp bán hàng tiêu dùng theo hình thức trực tuyến, khách hàng phải có điện thoại thông minh để mở tài khoản và mua sắm online, nếu chưa rành thì phải tập.
Trên thực tế, tác giả bình luận, không chỉ người lao động nghèo thất kinh về cách tặng “quà”, mà chủ nhiều doanh nghiệp cũng cảm thấy hãi hùng khi công nhân của họ được tặng “quà”. Vốn rất sợ lún sâu trong nợ nần, nên có người từ chối nhận hỗ trợ, có người thì bảo rằng, làm xong thẻ, mua xong quà là họ yêu cầu hủy thẻ ngay lập tức, dù điều đó khiến họ phải đi tới, đi lui vài ngày! Chưa kể nhiều người nghèo có muốn cũng không thể nhận “quà” vì không có khả năng sắm điện thoại thông minh. Cũng vì sợ nhiều công nhân sa lầy trong nợ nần, ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp, nhiều doanh nhân khẳng định với tờ Tuổi Trẻ rằng, khi được đề nghị chuyển “quà” cho công nhân, họ cương quyết lắc đầu.
Tác giả chất vấn: Ai cho phép Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam chọn Công ty Tài chính HD Saison, Shopee, Tiki độc quyền cung cấp dịch vụ cho hàng triệu người lao động nghèo? Vì lẽ gì mà Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam lại giúp Công ty Tài chính HD Saison, Shopee, Tiki tiết kiệm một khoản khổng lồ, lẽ ra họ phải chi cho quảng cáo, tiếp thị,…? Lợi nhuận khổng lồ nhờ sự hỗ trợ mở rộng thị trường đó sẽ chia cho những ai?
Cuối cùng, tác giả cho rằng, phải đem kế hoạch tặng tiền, quà hỗ trợ người lao động nghèo đón Tết, bên cạnh nỗ lực của Việt Nam, ráo riết vận động Mỹ rút Việt Nam khỏi nhóm quốc gia bị xem là có nền kinh tế phi thị trường. Đã là kinh tế phi thị trường thì các lợi thế so sánh (như: giá cho thuê đất rẻ, giá nhân công rẻ,…) không được nhìn nhận, giá thành của hàng hóa sẽ bị xem là không đúng với giá trị thực, và do vậy, hàng hóa xuất cảng sẽ bị giám sát chặt chẽ, bị áp đặt thuế chống bán phá giá, giá bán tăng lên, không thể cạnh tranh trên thị trường quốc tế, xuất cảng gặp nhiều trở ngại thì đầu tư suy giảm, thất nghiệp gia tăng, công quỹ thất thu! Chưa biết tháng 7 tới, Mỹ có đáp ứng hay không, nhưng cứ tìm sẽ thấy, chẳng xứ nào có nền kinh tế thị trường thực sự lại có những tổ chức trực thuộc chính quyền hành xử như Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cả!
Ý Nhi – thoibao.de
29.1.2024