Ngày 21/11, RFA Tiếng Việt đăng bài bình luận: “Bê bối cận vệ và thông điệp ngoại giao bất cần” của Nguyễn Hà Hùng.
Theo đó, tác giả cho hay, nguyên thủ công du quốc tế là dịp nâng cao hình ảnh quốc gia, nhưng chuyến đi Chile và Peru của ông Lương Cường lại để lại một loạt bê bối.
Tác giả nhắc lại chi tiết vụ việc, Bộ Ngoại giao Chile ra thông cáo rằng đêm Chủ Nhật, 10/11, một thành viên an ninh của phái đoàn Việt Nam trong chuyến thăm chính thức Chile bị cáo buộc xâm hại tình dục.
Hôm sau, một tòa án ở Santiago phán quyết trục xuất người đàn ông này – Lại Đức Tuấn, và không được nhập cảnh Chile trong ít nhất 2 năm.
Truyền thông trong nước không có dòng tin nào về bê bối này, tạo nên một khoảng trống và cơn đói tin tức, góp phần làm suy yếu niềm tin của người dân.
Theo tác giả, có nguồn nói ông Tuấn vẫn đi cùng đoàn Chủ tịch nước sang Peru sau đó 2 hôm. Nếu đúng vậy, đó là dấu hiệu bất cẩn và thiếu trách nhiệm.
Đơn giản vì hành vi tấn công tình dục là không chấp nhận được. Giữ họ ở trong đoàn gửi đi thông điệp là hành vi của người này có thể được bỏ qua, hoặc không xử lý nghiêm.
Ở các nước phát triển, để bảo vệ uy tín quốc gia, những sự kiện như vậy thường được xử lý công khai và nghiêm khắc.
Ví dụ, phái đoàn Barack Obama đã lập tức loại nhân viên mật vụ thuê gái gọi trong chuyến đi Colombia, 2012, và nhân viên an ninh say xỉn trong chuyến đi Hà Lan, 2014.
Tác giả cho biết, 3 hôm sau, tại hội nghị thượng đỉnh APEC tại Peru, vệ sĩ của ông Lương Cường đã sử dụng súng chống drone, trong khi duyệt đội danh dự tại Dinh Công Lý ở Lima.
Phóng viên quốc tế đã nhanh chóng ghi lại động thái này. Bức ảnh trở thành tâm điểm chú ý trên truyền thông quốc tế và lọt vào danh sách những hình ảnh “ấn tượng” nhất trong ngày.
Vẫn theo tác giả, điều đáng nói là nguy cơ ông Cường bị tấn công bằng drone không hiện hữu. Khả năng ông ta bị một quốc gia đối địch tấn công bằng drone bị loại bỏ. Việt Nam hiện không có chiến tranh.
Đối thủ chính trị ở trong nước thì hầu như không thể tấn công ông ta bằng drone ở Peru, một phương án quá mạo hiểm. Nếu muốn, họ có những lựa chọn khác.
Sử dụng vũ khí khi không có nguy cơ thực tế nào, đặt ra câu hỏi về tính chuyên nghiệp của đoàn Việt Nam. Hơn nữa, động thái này tạo khoảng cách với công chúng.
Tác giả dẫn lời Chủ tịch nước Lương Cường, phát biểu tại Thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác kinh tế APEC ở Peru, ông cảnh báo về mối nguy chiến tranh thương mại trên thế giới.
Ông Cường chỉ trích: “cần loại bỏ tư duy “nhất bên thắng, nhất bên thua”, không để chủ nghĩa dân tộc làm méo mó chính sách”.
Tác giả nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Số liệu 2023 của VCCI cho thấy xuất khẩu sang Mỹ chiếm 26% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước.
Hoa Kỳ còn là một trong những quốc gia tài trợ lớn nhất cho Việt Nam. Một ví dụ gần đây là Việt Nam thuộc Top 10 nước được Mỹ viện trợ vắc-xin nhiều nhất trong đại dịch Covid.
Tác giả nhận định, phát biểu của Chủ tịch nước Việt Nam có thể khiến quan hệ song phương Việt Nam – Hoa Kỳ trở nên căng thẳng, nguy cơ mất viện trợ hoặc hỗ trợ kinh tế, ngoại giao bị giảm sút.
Chuyến đi của ông Lương Cường lần này để lại nhiều bài học đắt giá. Cần xét lại tiêu chuẩn, quy trình bổ nhiệm cảnh vệ. Báo chí trong nước không thể tảng lờ, che giấu sự thật.
Tác giả đưa ra kết luận, người dân cũng cần yêu cầu chính quyền thực hiện chiến lược ngoại giao tỉnh táo, bảo vệ lợi ích quốc gia thay vì tạo thêm căng thẳng không cần thiết.
Nếu những vấn đề này không được giải quyết dứt khoát, các chuyến công du tương lai sẽ tiếp tục làm suy yếu hình ảnh của quốc gia – “Made in Vietnam”, không có mấy giá trị.
Minh Vũ – thoibao.de
