Trung Quốc nâng cấp căn cứ hải quân Campuchia: Việt Nam chuẩn bị tình huống gì?
Ngày 7/3, BBC Tiếng Việt cho hay “Trung Quốc tài trợ nâng cấp căn cứ hải quân Campuchia: Mỹ “quan ngại sâu sắc”, Việt Nam ảnh hưởng gì?”
BBC dẫn lời ông Daniel Kritenbrink, Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ, cựu Đại sứ Mỹ tại Việt Nam, nói trên báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng rằng, ông đã nêu ra các vấn đề liên quan đến căn cứ hải quân Ream do Trung Quốc tài trợ trong chuyến thăm Phnom Penh cuối tuần trước.
“Hoa Kỳ và một số quốc gia trong khu vực đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về mục đích, tính chất và phạm vi xây dựng xung quanh căn cứ hải quân [Ream], cũng như vai trò của quân đội Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa trong quá trình này, và trong việc sử dụng cơ sở này trong tương lai.”
Ông nhấn mạnh vai trò của Mỹ trong khu vực, là “để đảm bảo rằng, các đối tác của chúng tôi tiếp tục có thể bảo vệ chủ quyền của mình”.
Ông Kritenbrink cũng cho biết, ông sẽ thảo luận về Biển Đông trong chuyến đi tới Đông Nam Á.
“Tôi nghĩ chúng ta đã thấy trong một số trường hợp, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thực hiện một số bước đi ở Biển Đông, vừa đi ngược lại luật pháp quốc tế, vừa sử dụng biện pháp ép buộc để đe dọa các đối tác theo những cách mà chúng tôi nhận thấy không thể chấp nhận được và gây bất ổn.”
BBC cho biết, căn cứ hải quân Ream ở miền nam Campuchia được nâng cấp, với sự đầu tư của Trung Quốc vào năm 2022 và 2023, điều này làm dấy lên lo ngại từ Washington về tính minh bạch trong mục đích của cảng này, và vai trò của quân đội Trung Quốc.
Vào tháng 12, các tàu hải quân Trung Quốc đã đến thăm căn cứ hải quân này, và tham gia cuộc tập trận chung với quân đội Campuchia.
Theo BBC, Bắc Kinh và Phnom Penh có mối quan hệ quân sự và kinh tế chặt chẽ, nhiều công ty nhà nước Trung Quốc đã đầu tư vào cơ sở hạ tầng giao thông, nông nghiệp, khai thác mỏ và năng lượng ở Campuchia.
Thủ tướng Campuchia Hun Manet mô tả mối quan hệ với Trung Quốc là một “tình bạn sắt son” trong cuộc gặp với Chủ tịch Tập Cận Bình hồi tháng Chín năm ngoái.
BBC nhắc lại lời ông Hoàng Việt, giảng viên Khoa Luật quốc tế, Đại học Luật thành phố Hồ Chí Minh, nói vào tháng 6/2023 rằng, nếu cáo buộc của Mỹ và phương Tây về việc Trung Quốc đặt căn cứ quân sự ở Campuchia là có thật, thì đây “rõ ràng là mối đe dọa tới Việt Nam, toàn bộ khu vực ASEAN và cả Mỹ”. Bởi “Trung Quốc sẽ có nhiều hướng tấn công Việt Nam” hơn, nếu đụng độ xảy ra.
“Nếu Campuchia làm việc này mà không tham vấn ý kiến của ASEAN, thì điều này gây tổn hại rất nhiều tới ASEAN, đặc biệt gây tổn hại tới quan hệ hữu nghị láng giềng đã được xây đắp từ rất lâu giữa Việt Nam và Campuchia.”
Nói về tham vọng của Trung Quốc, Thạc sĩ Hoàng Việt nhắc đến chiến lược “Chuỗi ngọc trai” nhằm mở rộng các cảng biển, căn cứ quân sự của nước này trên thế giới và khu vực Đông Nam Á, kế hoạch Vành đai và Con đường, tập trung vào các cảng biển, đặc biệt là eo biển Malacca.
“Eo biển Malacca là một con đường hàng hải chiến lược có rất nhiều tàu bè đi ngang qua hàng ngày. Trung Quốc rất cần con đường đó bởi vì những hàng hóa nhập khẩu của nước này, đặc biệt là dầu, sẽ phải đi qua eo biển này rất nhiều.”
“Các nhà nghiên cứu đặt ra giả định là nếu xảy ra một cuộc chiến tranh trên Biển Đông, có khả năng eo biển Malacca sẽ bị khóa lại, đe dọa sự phát triển của Trung Quốc. Do đó, Bắc Kinh rất muốn kiểm soát được eo biển này.”
“Nếu có một căn cứ quân sự tại Campuchia ở Ream như đồn thổi, Trung Quốc có thể đặt các tàu chiến của mình ở đó, và họ có thể tới các khu vực ở eo biển rất nhanh, sẽ tạo rất nhiều lợi thế cho Trung Quốc.”
“Trong trường hợp điều này có thật thì Việt Nam cũng phải nghĩ tới chuyện khác, trong đó bao gồm các bước phòng thủ của mình,” chuyên gia về Biển Đông kết luận.
Minh Vũ – thoibao.de