Rõ ràng các tài liệu bí mật của các cơ quan Hoa Kỳ về cuộc chiến tranh xâm lược của Nga ở Ukraine đã được lan truyền trên mạng xã hội trong nhiều tuần. Tại Hoa Kỳ, các phương tiện truyền thông đã đưa tin về tài liệu nhạy cảm của cả hai bên tham chiến trong nhiều ngày mà không tự công bố các tài liệu nhạy cảm đó. Cũng không rõ làm thế nào các giấy tờ đã được công khai. Mạng điều tra Bellingcat đã chứng minh rằng một số tài liệu sau đó đã bị thao túng. Một số câu hỏi và câu trả lời về tài liệu rò rỉ.
Chính xác thì các tài liệu được công bố nói gì?
Theo truyền thông Mỹ, các tài liệu bí mật chứa nhiều thông tin nhạy cảm – bao gồm cả việc giao vũ khí và thông tin về tiêu thụ đạn dược. Ngoài ra còn có các bản đồ thể hiện hướng đi của mặt trận và vị trí của quân đội Nga và Ukraine cũng như sức mạnh của họ. Một số tài liệu được đánh dấu là “bí mật” đến từ tháng 2 và tháng 3, như cổng thông tin “Politico” đưa tin. Theo đó, cũng có thông tin về kế hoạch của NATO và Hoa Kỳ về cách quân đội Ukraine nên chuẩn bị và trang bị vũ khí cho cuộc tấn công mùa xuân sắp tới. Thông tin chi tiết về số lượng và loại vũ khí được giao theo kế hoạch và ngày giao hàng dự kiến cũng được ghi nhận. Tờ “New York Times” cũng đưa tin chi tiết hơn. Theo đó, Mỹ cũng cố gắng do thám các quan chức Ukraine. Tuy nhiên, phía Mỹ hiểu rõ hơn những gì người Nga đang lên kế hoạch hơn là những gì Ukraine đang lên kế hoạch. Các cơ quan mật vụ Mỹ có thể đã đưa ra những cảnh báo theo thời gian thực cho Kiev về thời điểm chính xác các cuộc tấn công của Nga, bao gồm các mục tiêu cụ thể.
Chỉ thế thôi sao?
Không, tài liệu rò rỉ không chỉ giới hạn ở Ukraine. Các phân tích và thông tin về các quốc gia khác, chẳng hạn như Trung Quốc hay Israel, cũng được đưa vào các tài liệu, báo Washington Post viết. Cũng có thể thấy một phần các phương pháp được sử dụng bởi các cơ quan mật vụ Hoa Kỳ để thu thập thông tin và ai là nguồn. Tờ Wall Street Journal đưa tin, các tài liệu này dường như đến từ nhiều cơ quan tình báo khác nhau của Mỹ và thậm chí từ chỉ huy cấp cao của các lực lượng vũ trang Mỹ. Nó dường như là tài liệu báo cáo tóm tắt.
Tài liệu có thực không?
Có thể, nhưng có một nhược điểm. Theo chuyên gia Bellingcat Aric Toler, các tài liệu lần đầu tiên được lưu hành trên Discord, một nền tảng phổ biến với các game thủ. Từ đó chúng được phát tán bởi người dùng Nga. Vì vậy, chúng có thể là thật, nhưng Toler cũng chỉ ra rằng một số tài liệu rõ ràng đã bị thao túng sau đó. Đài truyền hình CNN của Hoa Kỳ đưa tin rằng các quan chức chính phủ đã xác nhận tính xác thực của các tài liệu. Nhiều tài liệu dường như không phải là giả mạo và có định dạng tương tự như của cơ quan tình báo nước ngoài Hoa Kỳ, CIA, các quan chức chính phủ xác nhận với Washington Post. Tờ New York Times dẫn lời các quan chức chính phủ cho biết các tài liệu của bộ chỉ huy tối cao của các lực lượng vũ trang trông có vẻ xác thực.
Mỹ nói gì về việc này?
Các nhà chức trách Hoa Kỳ dường như đang xem xét vấn đề này một cách rất nghiêm túc. Cả Lầu Năm Góc và Bộ Tư pháp đều đang điều tra vụ việc. Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden “quan ngại” về khối lượng tài liệu đã được công khai, một quan chức chính phủ cấp cao xác nhận với Politico.
Nhưng ai đứng sau vụ rò rỉ?
Điều đó không rõ ràng. Kẻ giấu mặt hiện đang được truy lùng ráo riết. CNN đưa tin, trích dẫn giới chức chính phủ cho biết, các cuộc điều tra trước hết được hướng vào nội bộ. Hình ảnh các bản in của các tài liệu bí mật có thể được nhìn thấy trên Internet. Một quan chức Bộ Quốc phòng nói với Washington Post rằng hàng trăm, có lẽ hàng nghìn nhân viên và người bên ngoài với mức độ bảo mật phù hợp sẽ có quyền truy cập. Một cựu luật sư của Lực lượng Không quân Hoa Kỳ nói với tờ báo rằng những vi phạm như vậy là một trong những tội ác nghiêm trọng nhất đối với an ninh quốc gia Hoa Kỳ.
Việc công bố tài liệu thậm chí có thể có tác động đến quá trình chiến tranh?
Cũng có thể. Các tài liệu có thể gây hại cho Ukraine và Mỹ theo nhiều cách. Dmitri Alperovitch, người đứng đầu tổ chức nghiên cứu tăng tốc chính sách Silverado, nói với Washington Post rằng mặc dù chúng mới được vài tuần tuổi nhưng chúng vẫn có thể cung cấp cho Moscow những thông tin có giá trị. Mặc dù chúng không chứa các kế hoạch chiến đấu cụ thể, nhưng chúng đã cho thấy loại và số lượng vũ khí phương Tây đã đến chiến trường Ukraine, số lượng binh sĩ có thể sử dụng chúng và Ukraine dự định tự vệ như thế nào trước các cuộc tấn công của Nga. Các tài liệu cũng cho thấy rõ bộ máy an ninh của Nga đã bị các cơ quan mật vụ Mỹ xâm nhập ở mức độ nào, tờ New York Times viết. Điều đó cung cấp cho Moscow thông tin về điểm yếu của họ.
Ukraine và Nga đã phản ứng thế nào trước việc công bố những tài liệu này?
Ukraine đã tuyên bố trong nhiều ngày rằng các tài liệu đã được Nga giả mạo. Cố vấn Văn phòng Tổng thống Mykhailo Podoliak nói: “Đó là một trò chơi tình báo bình thường. Các cơ quan mật vụ Nga đã tự chuẩn bị các tài liệu để gieo rắc sự nghi ngờ và bất hòa giữa các đồng minh của Kiev và đánh lạc hướng sự chú ý khỏi các giai đoạn tiếp theo của cuộc chiến. Mặt khác, Nga một lần nữa nhận thấy sự tham gia của Washington vào cuộc xung đột ở Ukraine như đã được xác nhận bởi các báo cáo ở Hoa Kỳ. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với CNN rằng sự tham gia của Mỹ và NATO vào cuộc xung đột tiếp tục gia tăng. “Chúng tôi theo dõi quá trình.” Tuy nhiên, Nga không mong đợi bất kỳ ảnh hưởng nào đến cuộc chiến của mình – và mong đợi một chiến thắng. Ngược lại, Viện Nghiên cứu Chiến tranh Hoa Kỳ (ISW) ghi nhận sự sợ hãi và lo lắng của các blogger chiến tranh Nga sau khi các tài liệu được công bố.
Vụ rò rỉ có ý nghĩa gì đối với các đối tác của Hoa Kỳ?
Như các tài liệu cho thấy, các cơ quan mật vụ của Hoa Kỳ cũng do thám hàng ngũ các đồng minh của chính họ. Điều đó có thể gây ra sự xáo trộn giữa các nước Đồng minh. Các công bố cũng đặt ra những câu hỏi mới về tính bảo mật của thông tin tình báo được chuyển đến Hoa Kỳ bởi các quốc gia khác, đề cập đến việc trao đổi rộng rãi thông tin được phân loại giữa cái gọi là các quốc gia Five Eyes của Hoa Kỳ, Anh, Úc , New Zealand và Canada .
Trung Khoa – (Tổng hợp)
