Tại cuộc họp báo ở Wilmington, Delaware, ngày 10/11/2020, Tổng thống tân cử Joe Biden tuyên bố không gì có thể ngăn chặn việc chuyển giao quyền hành trong chính phủ Mỹ, dù cho Tổng thống Donald Trump tố cáo bầu cử gian lận và một số đồng minh Cộng hoà của ông ủng hộ việc điều tra.
Ngay sau khi ông Biden đạt được hơn 270 phiếu Cử tri đoàn cần thiết để đắc cử Tổng thống hôm 07/11, ông Trump đã tố cáo có gian lận bầu cử.
Tổng thống Donald Trump ngày 10/11 xúc tiến các vụ kiện kéo dài về cuộc bầu cử 2020 và nhận được sự đồng tình của các nhà lập pháp và các giới chức tiểu bang thuộc đảng Cộng hòa.
Lãnh tụ Khối đa số Cộng hòa ở Thượng viện, thượng nghị sĩ Mitch McConnell, ngày 09/11, cẩn trọng hậu thuẫn ông Trump, nói rằng Tổng thống hoàn toàn có quyền “nhìn vào những cáo buộc về bất hợp lệ,” mà không nêu bằng chứng. Một phụ tá của Đảng Cộng hòa ở Thượng viện nhận định bình luận của ông McConnell phản ánh ý kiến của hầu hết các thượng nghị sĩ Cộng hòa hiện nay.
Cũng trong ngày 09/11, Bộ trưởng Tư pháp William Barr yêu cầu các công tố viên liên bang “theo đuổi những cáo buộc quan trọng” về những bất hợp lệ trong việc bỏ phiếu và kiểm phiếu.
Các nhà lập pháp Cộng hòa ở tiểu bang chiến trường Pennsylvania cũng kêu gọi thanh tra kết quả bỏ phiếu của tiểu bang hôm 07/11 vốn đưa ông Joe Biden đảng Dân chủ vượt qua mốc 270 phiếu Cử tri đoàn cần thiết để đắc cử Tổng thống.
Tại một cuộc họp báo ở Bộ Ngoại giao hôm 10/11, Ngoại trưởng Mike Pompeo thì phát biểu rằng một khi mỗi lá phiếu hợp lệ được đếm thì sẽ dẫn đến một chính quyền Trump nhiệm kỳ hai.
Ông Biden chỉ cười khi được hỏi về bình luận của Ngoại trưởng Mike Pompeo dự báo một nhiệm kỳ thứ hai của chính quyền Trump.
Trong bài diễn văn tại Delaware, ông Biden nói dù xảy ra chuyện gì đi nữa, ê-kíp của ông cũng đang đẩy mạnh việc thành lập một chính quyền mới để đảm nhận trọng trách vào ngày tuyên thệ nhậm chức 20/01/2021 tới đây.
Ông nói: “Chúng tôi sẽ tiến tới một cách bền vững, thành lập chính quyền của chúng tôi, Tòa Bạch Ốc, và duyệt xét việc người nào chúng tôi chọn vào chức vụ trong nội các, và không có gì có thể ngưng việc này.”
Đồng thời, ông Biden chỉ trích chuyện ông Trump chưa thừa nhận thua cuộc là đáng xấu hổ.
Tuy nhiên, trên thực tế, tranh chấp này khiến cho việc chuẩn bị điều hành của ông Biden bị chậm lại.
Người đứng đầu Cơ quan Quản lý Dịch vụ Tổng hợp – GSA, Emily Murphy, chưa công nhận kết quả, khiến ê-kíp chuyển tiếp của ông Biden không thể vào văn phòng chính phủ liên bang hay tiếp cận các nguồn quỹ để thuê nhân viên.
Quản trị viên Emily Murphy, do ông Trump bổ nhiệm vào năm 2017, chưa xác nhận đã có người thắng cử rõ ràng.
Một nguồn tin thân cận với bà Murphy cho biết bà là một người kỹ lưỡng nên sẽ dành thời gian để đưa ra một quyết định cẩn trọng.
Trước diễn biến này, đội ngũ của ông Biden đang cân nhắc có hành động pháp lý.
Thông thường, Cơ quan Quản lý Dịch vụ Tổng hợp – GSA, văn phòng phụ trách công nhận kết quả bầu cử, công nhận một ứng cử viên tổng thống khi đã rõ ràng ai là người đã chiến thắng một cuộc bầu cử để quá trình chuyển giao quyền lực có thể bắt đầu.
Điều này hiện vẫn chưa xảy ra mặc dù các đài truyền hình và thông tấn Mỹ đều đã loan tin ông Biden là người chiến thắng vào hôm thứ Bảy (07/11) sau khi ông giành được đủ số phiếu đại cử tri để bảo đảm chức tổng thống.
Tuy nhiên, luật Mỹ không quy định rõ ràng khi nào GSA phải hành động, nhưng các quan chức phụ trách việc chuyển tiếp của ông Biden nói rằng chiến thắng của họ là rõ ràng và việc trì hoãn là không chính đáng, ngay cả khi ông Trump từ chối thừa nhận thất bại.
Một quan chức phụ trách chuyển tiếp của ông Biden nói với các phóng viên rằng đã đến lúc GSA phải đưa ra xác nhận việc công nhận tổng thống đắc cử, đồng thời cho biết nhóm chuyển tiếp sẽ xem xét hành động pháp lý nếu cơ quan này không thực hiện điều này.
“Hành động pháp lý chắc chắn là một khả năng, nhưng cũng có những lựa chọn khác mà chúng tôi đang xem xét”, quan chức giấu tên cho biết và từ chối nêu cụ thể các lựa chọn này.
Tình trạng chậm trễ khiến cho nhóm của ông Biden mất khả năng tiếp cận hàng triệu đô la tài trợ liên bang và khả năng gặp gỡ các quan chức của các cơ quan tình báo và các bộ phận khác.
Nhóm chuyển đổi cần được công nhận để tiếp cận ngân quỹ về lương bổng, tư vấn và đi lại, cũng như các thông tin mật, vẫn theo lời quan chức trên.
Ngoài ra, nhóm chuyển tiếp cũng không có quyền tiếp cận Bộ Ngoại giao, nơi tạo điều kiện cho các cuộc gọi giữa các nhà lãnh đạo nước ngoài và tổng thống đắc cử, giới chức giấu tên cho biết thêm.
Bất chấp những khó khăn trong quá trình chuyển giao quyền hành, ông Biden vẫn thực hiện điện đàm với các nguyên thủ các quốc gia đồng minh.
Thủ tướng Anh Boris Johnson, đã liên lạc chúc mừng ông Biden và hứa hẹn hợp tác.
Trong những cuộc điện đàm đầu tiên với ông Joe Biden từ sau cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, lãnh đạo các nước Nhật Bản, Hàn quốc và Úc đều tái khẳng định kế hoạch thiết lập quan hệ thân thiết với Tổng thống tân cử Mỹ Joe Biden để đối phó với các vấn đề kể cả biến đổi khí hậu và an ninh khu vực.
Ba đồng minh chủ yếu của Mỹ tại Châu Á gồm Thủ Tướng Nhật Bản Yoshihide Suga, Tổng Thống Hàn quốc Moon Jae-in và Thủ tướng Úc Scott Morrison, đã góp tiếng cùng các nhà lãnh đạo thế giới khác thừa nhận chiến thắng của ứng cử viên Đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, đánh bại đương kim Tổng thống Donald Trump.
Tất cả các bên đều bày tỏ quyết tâm củng cố các quan hệ song phương, cũng như ứng phó với các vấn đề toàn cầu như đại dịch Covid-19 và biến đổi khí hậu, văn phòng của ông Biden cho biết.
Trước đó, ông Biden đã điện đàm với các nhà lãnh đạo Đức, Canada và Pháp, tuy nhiên Trung Quốc và Nga cho tới giờ vẫn chưa gửi lời chúc mừng hay nói chuyện với Tổng thống tân cử của Mỹ.
Trong một diễn biến liên quan, hãng tin của Anh Reuters mới cho biết rằng một cuộc thăm dò được hãng tin này thực hiện cùng với Ipsos thấy rằng gần 80% người dân Mỹ, gồm hơn một nửa phe Cộng hòa, công nhận ông Joe Biden là người thắng cử, sau khi truyền thông dự đoán ông chiến thắng dựa vào dữ liệu tại các bang chiến trường.
Cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos được tiến hành bằng tiếng Anh trên mạng khắp nước Mỹ với sự tham gia của 1.363 người trưởng thành.
Cuộc khảo sát trên toàn quốc trên kéo dài từ chiều 07/11 tới ngày 10/11, cho thấy 79% người trưởng thành ở Mỹ tin rằng ông Biden đã giành được Nhà Trắng. 13% nói rằng cuộc bầu cử vẫn chưa ngã ngũ; 3% nói rằng ông Trump đã thắng và 5% nói rằng họ không biết.
Reuters cho rằng kết quả này phản ánh quan điểm của đảng Dân chủ và Cộng hòa. Tin cho hay, khoảng 6 trong 10 người Cộng hòa và hầu hết phe Dân chủ tin là ông Biden giành chiến thắng.
Cũng trong hôm 11/11, hãng tin Anh Reuters đưa tin Tổng thống Trump đã đánh bại Tổng thống đắc cử Joe Biden ở tiểu bang Alaska.
Tuy nhiên, 4 phiếu đại cử tri mà ông Trump giành được ở Alaska được cho là không làm thay đổi cục diện kết quả bầu cử hôm 03/11.
Trong khi đó, Reuters dẫn lời một quan chức bầu cử hàng đầu của Georgia hôm 11/11 nói rằng tiểu bang này sẽ tiến hành đếm lại phiếu bầu.
Ông Brad Raffensperger phát biểu tại một cuộc họp báo rằng: “Xét về mặt toán học, bạn phải kiểm lại bằng tay toàn bộ phiếu bầu vì mức chênh lệch [phiếu] quá sát.”
Trung Kiên – Thoibao.de (tổng hợp)
>>> Hèn với Trọng, ác với Trump
>>> Tại sao Việt Nam im lặng trước tin Biden là ‘tổng thống đắc cử’?
>>> Kịch bản nào khi Donal Trump không chịu rời Nhà Trắng?
Cách cài vượt tường lửa miễn phí:
Điện thoại di động (mobile phone) = https://bit.ly/2QCRpE7
Trình duyệt (browser) = https://bit.ly/3hKTidT
