Sự kiện Phạm Đoan Trang bị bắt đã bộc phát một số lượng bài viết kỷ lục chưa từng thấy trên mạng xã hội về cô, từ những bạn bè cũ mới và những nhà hoạt động cho dân chủ nhân quyền cho Việt nam cả trong và ngoài nước.
Từ khóa “Phạm Đoan Trang” lọt top 3 tìm kiếm của người dùng Việt Nam ngày 7-10-2020, theo trang RFA Tiếng Việt.
Việc bắt giữ nhà hoạt động nhân quyền nổi tiếng Phạm Đoan Trang vào khuya ngày 6-10-2020 và sự đăng tải thông tin đồng loạt vào chiều ngày 7-10 của các tờ báo nhà nước đã khiến người dùng Việt Nam vào công cụ tìm kiếm Google để tìm xem người này là ai.
Theo thống kê của Google trending, có trên 20 ngàn người ở Việt Nam đã tìm kiếm từ khóa “Phạm Đoan Trang” hay “Pham Doan Trang“.
Cho đến nay trên mạng xã hội những âm vọng về sự kiện Phạm Đoan Trang bị bắt vẫn chưa có dấu hiệu vơi đi.
“Tâm đã quyết rồi hiềm gì bạo lực
Thân đi vào đời cưỡi trên ba đào”
Đó là câu thơ mà Sư cô Chân Trăng Tinh Tấn từ Pháp chợt liên tưởng đến hình ảnh Đoan Trang bị dẫn giải đi giữa đêm khuya, Sư cô viết rằng:
“Trời đất sinh ra những con người nặng lòng với núi sông, cho họ hình thù, cá tính, số phận phù hợp với sứ mệnh của họ đối với cuộc đời.
Hình ảnh công an đưa chị rời nhà trọ, mình thấy khoảnh khắc bông hoa nhân phẩm nở. Hoa nở trong tim người. Bông hoa ấy nở rồi gọi những bông hoa khác đến quy tụ cùng khai sắc toả hương trên mảnh đất Việt.
Những bông hoa nhân phẩm không kỳ thị thiện ác làm rạng ngời mặt đất, lan toả khắp núi đồi quê hương. Hoa đến đúng thời sẽ toả hương thơm tràn đầy đất nước, làm vạn tấm lòng tha thiết thức tỉnh rằng đất nước cần tình thương chung.
Cầu nguyện cho chị chân cứng đá mềm, bến sắt tươi son. Xin nụ cười luôn nở trên môi và ánh mắt yêu thương luôn để ngỏ trước khuôn mặt bạo tàn. Rất thương và kính trọng chị – Phạm Đoan Trang.” Sư cô Chân Trăng Tinh Tấn bộc bạch tâm tình với Phạm Đoan Trang như vậy.
Bác sỹ Hồ Hải, một Cựu tù nhân lương tâm nổi tiếng, cho biết ông đã khám cho Phạm Đoan Trang và biết Trang bị 2 di chứng chấn thương vẫn chưa lành, dù đã được phẫu thuật, một là “bong gân khớp cổ tay”, hai là “rách dây chằng chéo khớp gối”. Ông nói: “ Tôi đã rơi nước mắt khi viết những dòng này và nghĩ về Trang, nỗi khổ của nữ tù nhân chính trị trong trại tạm giam!”
Bộ trưởng Ngoại giao Cộng hòa Séc ông Tomas Petricek hôm 9-10-2020 lên tiếng yêu cầu nhà nước Việt Nam trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện đối với nhà hoạt động nhân quyền Phạm Đoan Trang.
“Tôi đã rất lo lắng về việc bắt giữ cô Phạm Đoan Trang, người đoạt giải thưởng Homo Homini của Séc năm 2017. Giải thưởng tôn vinh những cá nhân có đóng góp xuất sắc trong việc thúc đẩy nhân quyền, dân chủ và các giải pháp hòa bình cho các xung đột chính trị. Tôi yêu cầu trả tự do vô điều kiện cho cô ấy và tôi kêu gọi các cơ quan chức năng Việt Nam tôn trọng các cam kết luật pháp quốc tế,” ông Tomas Petricek viết trên trang Twitter kèm hình ảnh Phạm Đoan Trang.
Vào năm 2018, tổ chức People In Need của Cộng hòa Séc đã trao giải Homo Homini 2017 cho nhà hoạt động Phạm Đoan Trang vì “lòng dũng cảm của cô khi không mệt mỏi theo đuổi sự thay đổi dân chủ cho đất nước mình, mặc cho sự sách nhiễu và khủng bố“.
Trên Facebook của mình, nhà hoạt động Nguyễn Hồ Nhật Thành kể lại về Đoan Trang:
“Trong lần gặp gần đây trước lúc bị bắt, chị Trang có tâm sự là chị cũng muốn quay về Hà Nội sống với mẹ vì giờ các cuốn sách cần thiết chị đã hoàn thành. Mấy năm nay chị phải sống lang thang khắp nơi ở Sài Gòn chỉ vì sợ an ninh bắt khi công việc còn đang dở dang.
“Mẹ chị giờ già và hơi lẫn rồi…” nói đến đây rồi chị trầm lại.
Ước muốn được về nhà với mẹ tưởng chừng đơn giản đó lại rất khó đối với chị. Trong hoàn cảnh an ninh luôn tạo áp lực để đẩy chị ra khỏi Hà Nội hoặc là bắt giam nhằm bảo đảm “tình hình an ninh chính trị” của thủ đô.
“Nhưng giờ mà về cũng khó em à, còn bao nhiêu việc phải làm”
Đôi lúc chị Trang cũng muốn nghỉ ngơi lắm nhưng lại sợ mình không làm thì không ai làm.
Chị tận dụng điểm mạnh của mình là khả năng viết lách để ghi chép lại tất cả sự kiện phong trào xã hội, chính trị quan trọng nhằm lưu lại cho tư liệu cho lớp người hoạt động sau. Các báo cáo về những sự kiện nổi bật như các cuộc biểu tình chống Trung Cộng từ năm 2011-2014; Formosa 2016 đều do chị tổng hợp lại bằng cả hai ngôn ngữ Việt-Anh.
Ba cuốn sách chị viết có lẽ là ba giai đoạn mà một người hoạt động dân chủ cần trang bị, bao gồm: Kiến thức (Chính trị bình dân); hành động (Phản kháng phi bạo lực) và tinh thần dấn thân (Cẩm nang nuôi tù).
Những cuốn sách này khiến an ninh rất khó chịu nhưng có lẽ vẫn chưa đủ sự đồng thuận nội bộ để bắt chị cho đến khi “báo cáo Đồng Tâm” xuất bản. Trước đó chị đã nhận được cảnh báo gián tiếp từ an ninh là sẽ bắt ngay nếu chị dám công bố bản báo cáo đó.
Tự do không bao giờ là miễn phí, nó sẽ được trả bởi ai đó. Để Việt Nam có được một ít tự do ngôn luận trên mạng như hiện nay là sự trả giá bởi bao án tù đày trong quá khứ. Sự trả giá của chị Trang chắc hẳn sẽ làm chúng ta suy nghĩ nhiều về giá trị của hai chữ Tự Do.” nhà hoạt động Nguyễn Hồ Nhật Thành nêu quan điểm.
Luật sư Lê Luân cũng bộc lộ cảm xúc trên Facebook rằng:
“Những nông dân lam lũ cơ cực, những bác sỹ phẫn uất trước bất công, những nhà báo và những người làm ăn tự do để mưu sinh không cam chịu các nghịch lý… đều mang trên mình sức nặng của một tội danh về tư tưởng và quan điểm chính trị ôn hoà bởi nhà nước định đặt ra.
Bà Phạm Đoan Trang, vẫn mang cây đàn và hát những bản tình ca sau những ngày phải trốn chạy trực tiếp trên quê hương, đất nước của mình.
Việc bà ấy làm cũng như chàng trai cõng bạn khuyết tật vậy, là giúp cho những người yếu thế được chăm sóc, bảo vệ và, rộng hơn, là những người khác, sẽ được hưởng tự do đúng nghĩa của tự do – tự do xuất bản, tự do báo chí, tự do ngôn luận, tự do hội họp và cái bà Trang nhấn mạnh là tự do bầu cử – vì không có tự do thực sự thì cũng như chúng ta là những người khuyết tật.
Những giai điệu thiêng liêng của tự do không bao giờ có thể bị dập tắt bằng bất cứ hình thức trấn áp nào, nó luôn trỗi dậy mạnh mẽ và rồi sẽ trở thành một khế ước mà ở đó nó sẽ được giao ước bằng ý nguyện thực sự của người dân.”
Nhạc sỹ Tuấn Khanh kể lại những ấn tượng riêng của mình về Phạm Đoan Trang trong bài viết – “LUẬT” CHO PHẠM ĐOAN TRANG.
“Phạm Đoan Trang đã trở thành nhân vật chính, dẫn dắt một câu chuyện hấp dẫn khiến mọi thứ lộ ra rõ ràng trong máu và nước mắt của cô, về cái gọi là luật pháp. Tôi mở lại lịch sử cuộc tranh đấu cá nhân ngắn ngủi ấy trong đêm, rồi tần ngần trước ba cột mốc chính của Phạm Đoan Trang, dự báo nhiều điều cho hôm nay của cô, mà tôi chép lại sau đây.
Cột mốc đầu tiên, đó là tháng 4-2017. Sự căng thẳng vây quanh Trang đã dâng cao. Giới công an viên Hà Nội đã cất sự mềm mỏng, vui vẻ vào hộc bàn, họ dùng đến các phương tiện khác, đời thật hơn. Ra mặt hơn trước. Cuộc diễu hành bằng xe đạp tưởng niệm một năm chuyện Formosa gây cá chết ở các bờ biển miền Trung bị công an ngăn cản ở Hà Nội. Và dù không có mặt trong đoàn xe, Phạm Đoan Trang cũng bị đưa về cơ quan làm việc.
“Địt mẹ con mặt L…!” – Trang kể rằng một công an viên trẻ, sau khi không nói được lý do vì sao đưa Trang vào đồn, đã chỉ mặt Trang, quát. Khi bị Trang phản ứng lại, anh này cũng không nói gì được, lại quát “Thứ mày thì tao đái vào mồm ấy”. Sự việc diễn ra trước mặt vài viên công an, và cả những phụ nữ của ngành ngồi nơi đấy. Nhưng tất cả đều im lặng. Câu chuyện khi ấy, nó giới thiệu cho biết sự khởi đầu của giai đoạn phía an ninh không còn đối xử với Trang là một người dân phản ứng vấn đề xã hội bình thường nữa. Sau cuộc bắt giữ không luật ấy, cuộc đời nhà báo Phạm Đoan Trang bắt đầu đối diện với những điều còn khốc liệt hơn.
Cột mốc thứ hai, khi Sài Gòn và Hà Nội liên tiếp nổ ra những cuộc biểu tình để nhắc lại tình hình môi trường bị tàn phá, cũng như phản đối luật an ninh mạng và luật đặc khu vũng như chính yếu là chống Trung Quốc xâm lấn.
Trang cũng xuống đường đi bộ cùng mọi người. Sự kiện đáng nhớ là lần ấy, một thanh niên trẻ khỏe im lặng cứ đi bên cạnh Trang. Dù có chút nghi ngờ, nhưng Đoan Trang nghĩ rằng chắc là sẽ không làm gì có hại, ngoài việc theo dõi.
Nhưng không. Vào lúc ồn ào, chộn rộn, bằng một cú giẫm vào bàn chân Trang hết sức nghiệp vụ để giữ lại, tay thanh niên lại đạp bồi thêm một cú vào phía dưới đầu gối khiến Trang quỵ xuống lập tức, kết quả là ngay lập tức khớp chân sưng lên ngay, tổn thương nặng. Anh thanh niên biến mất. Cứ tưởng là một chấn thương nhỏ và sẽ sớm hết trong vài ngày, nhưng rồi vì tình hình đau đớn kéo dài khiến Trang phải đi bệnh viện (từ 2015 đến 2018 thì bùng phát, đau cả cột sống). Không thể giải thích nổi là vì sao cả hai nơi Trang đến khám, sau khi chụp X-quang, các bác sĩ đều bảo đó là chuyện không có gì để đáng quan tâm. Cho đến khi cảm thấy mọi thứ quá bất thường, Trang chạy vào Nam và đến bệnh viện của một bác sĩ quen, lúc ấy mới biết cú đạp rất có nghề ấy đã khiến cô bị đứt dây chằng chéo, chỉ còn vướng một sợi cơ sắp hoại tử. Chỉ trễ một ngày, Trang sẽ phải ngồi xe lăn suốt đời.
Dây chằng chéo là gì? Vị bác sĩ giải thích cho biết những dây chằng chéo này nối kết xương đùi (ở trên) và xương chày (ở dưới) để giữ cho trục chi dưới thẳng, chịu được sức nặng của cơ thể mà vẫn co duỗi được ở khớp gối. Khi bị đứt dây chằng chéo, hai xương này sẽ không bám vào nhau mà như hai đoạn xương lủng lẳng, không thể liên kết được để chịu trọng lượng cơ thể khi đi đứng. Cú đạp vào đầu gối từ phía bên sẽ làm cho khớp gối bẻ quặt vào trong, gây đứt hoặc giãn dây chằng chéo. Tình huống thường gặp nhất là một cú đạp chơi xấu trên sân cỏ hoặc cầu thủ tennis bị khuỵu xuống trong tư thế gối gập vào trong, hay do một cú đạp mạnh từ phía bên đầu gối do một tay nhà nghề, giỏi võ thuật và biết rất rõ hậu quả gây tàn phế của cú đạp này theo luật – luật của đường phố.
Dù được cứu không bị mất hẳn một chân nhưng Trang đã phải chịu tàn phế suốt đời. Mãi mãi cô không bao giờ có thể lấy lại bước đi thanh thoát ngày xưa của mình.
Cột mốc thứ ba là buổi ca nhạc của ca sĩ Nguyễn Tín vào tháng 8-2018. Không có tiếng đàn hát nào trong câu chuyện này mà chỉ có tiếng bôm bốp của chiếc nón bảo hiểm được dùng làm công cụ để đánh liên tục vào đầu của Đoan Trang. Bốn thanh niên nói giọng Bắc đặc sệt, đi xe máy đeo khẩu trang, đánh một cách chăm chỉ và toàn tâm, cho đến khi chiếc nón ấy vỡ làm đôi. Đoan Trang nói rằng, trước đó, cô bị một chiếc xe bảy chỗ với những nhân viên an ninh đưa đi, đến đoạn đường vắng. Một người có vẻ là chỉ huy ra lệnh Đoan Trang đi xuống xe. Lúc này, đường vắng và xa lạ, giấy tờ và tư trang của Đoan Trang đã bị tịch thu ngay ở chỗ định biểu diễn, nên cô phản ứng về việc không thể về được nếu bỏ lại đây. Lúc ấy, người ra lệnh bèn lấy tờ 200.000 đồng đưa cho Trang và nói cô bắt taxi về.
Trang đứng ở vệ đường, còn hoang mang vì chưa hiểu chuyện gì. Cô vẫn còn đau vì khi ngăn cản buổi diễn, những nhân viên an ninh đã đánh cô liên tục trước đó. Cô cũng nhìn thấy xe bảy chỗ ấy không đi luôn mà chạy ra xa khoảng vài trăm thước rồi quay đầu, đậu lại, nhìn về phía chỗ Trang đứng. Cũng vừa lúc ấy, hai chiếc xe với bốn thanh niên ập đến, không nói lời nào, tấn công ngay lập tức, dĩ nhiên, có cả “địt mẹ” kèm theo mỗi cú giáng. Khi họ bỏ đi, thì là lúc Trang cố gắng lết đi, nhờ người đưa cấp cứu…
Trong câu chuyện với ba cột mốc mà tôi ghi lại ở trên, cho thấy có vô số chi tiết không hề nằm trong khung luật pháp. Bạn có thể hình dung mọi thứ giống như là cách của các băng đảng sử dụng để ra uy, kiểm soát khu vực bảo kê của mình. Những cuộc tấn công một cách có hệ thống và rừng rú vào một phụ nữ đã được tổ chức hoàn hảo đến mức bất kỳ công dân nào có lòng tin vào luật pháp đều có thể trở thành nạn nhân. Và rồi Phạm Đoan Trang hôm nay thì bị bắt bởi những điều luật được đưa ra rất mơ hồ. Vàng mã lại được đốt lên, múa may ở sân khấu “luật” Việt Nam.”
Nhạc sỹ Tuấn Khanh đưa ra kết luận.
Thu Thủy – Thoibao.de (tổng hợp)
>>> Bắt Phạm Đoan Trang – Trọng, Phúc, Lâm cùng “đạp” lên Hiến Pháp
>>> Bắt Phạm Đoan Trang – Bão tố nổi lên giữa Ba Đình
Mỹ và Châu Âu kêu gọi thả Phạm Đoan Trang
Cách cài vượt tường lửa miễn phí:
Điện thoại di động (mobile phone) = https://bit.ly/2QCRpE7
Trình duyệt (browser) = https://bit.ly/3hKTidT
